मराठी महिने आणि त्यांची माहिती
भारतीय पंचांगानुसार मराठी महिने चंद्र कालगणनेवर आधारित असतात. एका वर्षात १२ मराठी महिने असतात. खाली प्रत्येक महिन्याची नावे आणि थोडक्यात माहिती दिली आहे:
१. चैत्र (मार्च-एप्रिल)
- मराठी वर्षाचा पहिला महिना.
- गुढी पाडवा या सणाने वर्षाची सुरुवात होते.
- झाडे-झुडपे फुलांनी बहरलेली असतात.
२. वैशाख (एप्रिल-मे)
- उन्हाळ्याचा तीव्र काळ.
- फळांचा राजा "आंबा" या महिन्यात बाजारात दिसतो.
- अक्षय तृतीया हा महत्त्वाचा सण या महिन्यात येतो.
३. ज्येष्ठ (मे-जून)
- उन्हाळ्याचा शेवटचा महिना.
- पाण्याचा तुटवडा जाणवतो.
- वटपोर्णिमा या महिन्यात साजरी केली जाते.
४. आषाढ (जून-जुलै)
- पावसाळ्याची सुरुवात.
- शेतकरी शेतीकामात व्यस्त होतात.
- आषाढी एकादशी या महिन्यात पंढरपूरची वारी प्रसिद्ध आहे.
५. श्रावण (जुलै-ऑगस्ट)
- पावसाळ्याचा जोरदार महिना, हिरवळ आणि सृष्टीत नवी चेतना.
- सणांचे महिने: नागपंचमी, राखी पौर्णिमा, हरितालिका, आणि गोकुळाष्टमी.
६. भाद्रपद (ऑगस्ट-सप्टेंबर)
- श्रावणानंतरचा महिना, उष्णतेत थोडी वाढ होते.
- गणेश चतुर्थी हा महत्त्वाचा सण साजरा केला जातो.
७. आश्विन (सप्टेंबर-ऑक्टोबर)
- पावसाळ्याचा शेवटचा महिना.
- शरद ऋतूची सुरुवात होते.
- नवरात्र, दसरा आणि कोजागिरी पौर्णिमा यांसारखे सण.
८. कार्तिक (ऑक्टोबर-नोव्हेंबर)
- दीपावलीच्या उत्सवामुळे प्रसिद्ध.
- गोडधोड पदार्थांचा महिन्यांत समावेश.
- कार्तिकी एकादशी ही विशेष महत्त्वाची.
९. मार्गशीर्ष (नोव्हेंबर-डिसेंबर)
- हिवाळ्याची सुरुवात.
- साधनेला महत्त्व दिले जाते.
- दत्त जयंती आणि गीता जयंती साजरी केली जाते.
१०. पौष (डिसेंबर-जानेवारी)
- थंडीचा कडाका जाणवतो.
- सूर्याची उपासना करण्याचा महिना.
- पौष अमावस्या आणि मकरसंक्रांती या सणांमुळे प्रसिद्ध.
११. माघ (जानेवारी-फेब्रुवारी)
- थंडी कमी होऊ लागते.
- माघ पौर्णिमा आणि रथसप्तमी हे सण महत्त्वाचे आहेत.
१२. फाल्गुन (फेब्रुवारी-मार्च)
- मराठी वर्षाचा शेवटचा महिना.
- वसंत ऋतूची सुरुवात.
- होळी आणि रंगपंचमी या सणांमुळे उत्साहाचे वातावरण असते.
विशेष वैशिष्ट्ये:
- प्रत्येक महिना चंद्राच्या कक्षेबरोबर बदलतो.
- शुक्ल पक्ष (चंद्र वाढत असतो) आणि कृष्ण पक्ष (चंद्र कमी होत असतो) असे विभागले जातात.
- तिथी, नक्षत्र, योग, आणि करणे या गोष्टी महत्त्वाच्या मानल्या जातात.
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा